RAAK Publiek-project: Begeleid Leren, nieuwe interventies voor professionals
Het Lectoraat Rehabilitatie van de Hanzehogeschool Groningen voert in de periode februari 2014 – februari 2016 het RAAK Publiek project: Begeleid Leren, nieuwe interventies voor professionals, uit. De Nederlandse projectpartners zijn Accare, Elker, GGz Friesland, Promens Care en ROC Menso Alting. Het Center for Psychiatric Rehabilitation van Boston University in de VS is als buitenlandse partner aan het project verbonden.
Hier vindt u de poster van het project Poster BL 2014
Samenvatting
Professionals werkzaam in de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ-professionals) zoals maatschappelijk werkers, sociaalpedagogische hulpverleners en verpleegkundigen) en docenten en decanen in het Mbo- en Hbo-onderwijs (onderwijsprofessionals) slagen er, door handelingsverlegenheid, wederzijds onbegrip en te weinig onderlinge afstemming onvoldoende in om jongeren met een psychische beperking adequaat te ondersteunen bij het kiezen, verkrijgen en behouden van een reguliere opleiding.. Daardoor vallen veel jongeren uit en dat is funest voor hun kansen op deelname in de maatschappij. Bovendien verhoogt uitval ook de kans op allerlei negatieve
‘buitenschoolse activiteiten’ zoals criminaliteit en verslaving, met alle bijkomende maatschappelijke kosten van dien.
Tijdens verschillende regionale bijeenkomsten, mede georganiseerd door het lectoraat Rehabilitatie, in 2011, 2012 en 2013, hebben de GGZ- en onderwijsprofessionals aangegeven grote behoefte te hebben aan handvatten en instrumenten waarmee ze de jongeren beter kunnen ondersteunen op dit vlak. En vooral om de zelfredzaamheid van deze jongeren beter te stimuleren, zodat die jongeren beter gebruik leren laten maken van hun eigen kracht en netwerk.
De behoefte aan deze nieuwe kennis en interventies is aanzienlijk toegenomen door het recente kabinetsbesluit (15 januari 2013) het aantal voortijdig schoolverlaters in 2016 terug te dringen van de huidige 36.250 naar maximaal 25.000 in 2016. Dat is voor de betrokken professionals een flinke extra uitdaging. Die wordt nog vergroot door recente transities in onderwijs en hulpverlening. Door invoering van de wet ‘Passend Onderwijs’ moeten zoveel mogelijk leerlingen met een psychische beperking deelnemen aan het reguliere onderwijs: hun docenten en begeleiders moeten daardoor extra aandacht besteden aan zelfredzaamheid en zelfstandigheid van deze studenten. En GGZ-professionals moeten (vanwege bezuinigingen binnen de GGZ en invoering van o.a. de WMO) veel meer dan vroeger insteken op stimuleren van zelfredzaamheid van deze
jongeren. Allemaal nieuwe uitdagingen voor GGZ- en onderwijsprofessionals, waarop zij niet zijn voorbereid in hun opleiding en waarop zij ook nu niet zijn toegerust. Daarom hebben zij nieuwe kennis en instrumenten nodig. Tevens vragen zij om aanscherping en operationalisering van het ‘VAK’ (Vaardigheden, Attitude, Kennis).
Het consortium, bestaande uit de Hanzehogeschool Groningen (Kenniscentrum CaRES, in het bijzonder het lectoraat Rehabilitatie, lector Lies Korevaar), Promens Care, Accáre Kinder- en Jeugdpsychiatrie, GGZ Friesland, Elker Jeugdzorg en ROC Menso Alting), gaat daarom een lerende omgeving bieden waar professionals, aankomende professionals (studenten) en docenten, interdisciplinair, werkende weg een gevarieerd palet aan kennis en interventies ontwikkelen om GGZ- en onderwijsprofessionals beter toe te rusten. Studenten en cliënten zijn steeds als klankbord betrokken om te kunnen waarborgen dat de innovaties ook echt effectief zijn. Al sinds 2003 werkt het lectoraat samen met deze consortiumpartners. Speerpunt van dit consortium (en ook van de Noordelijke regio) is Begeleid Leren: ‘mensen met psychische beperkingen ondersteunen bij het kiezen, verkrijgen en behouden van een reguliere opleiding van hun keuze, zodat ze met succes en tevredenheid in de studentrol kunnen functioneren’. Kernpunt daarin is het beter toerusten van professionals op deze ondersteunende taak. Het stimuleren van eigen kracht en maatschappelijke participatie van deze jongeren is daarbij essentieel.
In dit project ‘Begeleid Leren: nieuwe interventies voor de professional’ zijn de vragen uit het werkveld vertaald in de volgende centrale onderzoeksvraag:
Hoe kunnen GGZ- en onderwijsprofessionals, in samenwerking met elkaar, nieuwe kennis, instrumenten, handvatten en vaardigheden ontwikkelen en toepassen, zodat zij jongeren met een psychische beperking beter kunnen ondersteunen bij het kiezen, verkrijgen en behouden van een reguliere opleiding?
En uitgewerkt in twee deelvragen/deelprojecten met de volgende beoogde resultaten:
• Toolkit Begeleid Leren (Kiezen – Verkrijgen – Behouden)
• Regionaal samenwerkingsplatform Begeleid Leren
De resultaten van dit project zullen landelijk worden geïntroduceerd bij GGZ- en onderwijsinstellingen.
Beschikbare kennis van oplossingen en nieuwe kennis die is ontwikkeld binnen het project worden overgedragen via publicaties en via landelijke en regionale seminars
(indirecte participatie van docenten en studenten bij het project. Tevens wordt gebruik gemaakt van de beschikbare infrastructuur van het Healthy Ageing Netwerk Noord-Nederland om de kennis te verspreiden. Bovendien worden de resultaten ingebed in de curricula van lerarenopleidingen en opleidingen op gebied van zorg en welzijn: dit om ook de toekomstige GGZ- en onderwijsprofessionals beter toe te rusten op het begeleiden van deze groep jongeren met een psychische beperking.